پرتاب ماهواره و قرارگیری در مدار (2)

در مطلب پیشین، کاربرد ماهواره ها و مقدمه ای بر تکامل ماهواره ها بیان شد؛ در ادامه با توجه به منبع [1] بخش دیگری  از سیر تکامل ماهواره ها بررسی می شود.

اسپوتنیک2 [1] در 3 نوامبر 1957 در مدار بیضوی 212 در 1660 کیلومتری با زاویه میل مداری 65.53 درجه قرار گرفت. همراه این ماهواره یک سگ ماده به نام لِیکا[2] به فضا پرتاب شد. این سگ اولین موجود زنده ای بود که به فضا پرتاب شد و از طریق آن اطلاعاتی پیرامون اثر بیولوژیکی قرارگیری در مدار پروازی به دست آمد. اسپوتنیک3 [3] که ماهواره ای ژئوفیزیکی[4] بود، در تاریخ 15 می 1958 به فضا پرتاب شد؛ این ماموریت، اطلاعاتی پیرامون لایه یونیسفر زمین، میدان مغناطیسی، پرتوهای کیهانی و شهاب سنگ ها ارائه کرد. پارامترهای مداری اسپوتنیک 3، 217 کیلومترحضیض و 1864 کیلومتر اوج با زاویه میل مداری 65.18 درجه بود.

پرتاب موفقیت آمیز اسپوتنیک 1 و2 توسط شوروی سبب شگفتی و شرمندگی آمریکا شد. اکسپلورر1 [5] (شکل ‏1) اولین ماهواره ای بود که توسط آمریکا به صورت موفقیت آمیز به فضا پرتاب شد. 

این ماهواره در تاریخ 31 ژانویه 1958 با راکت جوپیتر سی[6] از کیپ کاناورال[7] به فضا پرتاب شد. پارامترهای مداری این ماهواره، 360 کیلومترحضیض و 2543 کیلومتر اوج و 33.24 درجه زاویه میل مداری بود. طراحی ظاهری این ماهواره به صورت مداد[8] بود که این امکان را می داد که در مدار حرکتی خود همانند یک گلوله، حرکت چرخشی[9] داشته باشد که این امر سبب پایداری ماهواره به هنگام حرکت در مدار می شد.

---

[1]Sputnik-2

[2] Laika

[3] Sputnik-3

[4] geophysical

[5] Explorer-1

[6] Jupiter-C

[7] Cape Canaveral

[8] pencil-shaped

[9] spinning motion

---

پس از پرتاب موفقیت امیز اکسپلورر 1، ونگارد1 [1] در 5 فوریه 1958، اکسپلورر2 [2] در 5 مارس 1958و ونگارد 1(تی وی 4)[3] در 17 مارس 1958 (شکل ‏2) به صورت موفقیت آمیز پرتاب شد.

ونگارد 1(تی وی 4)، اولین ماهواره ای بود که از سلول های خورشیدی[4] برای شارژ باتری اش استفاده کرد؛ این ماهواره دارای پارامتر مداری 404 کیلومتر حضیض و 2465 کیلومتر اوج و 34.25 درجه زاویه میل مداری بود. ماموریت این ماهواره، مطالعات جغرافیایی[5] بود که نشان داد زمین گلابی شکل[6] است.

•                                -1-1                        ماهواره برای ارتباطات، هواشناسی و تحقیقات علمی

پرتاب موفقیت امیز اسپوتنیک توسط شوروی، همچنین ونگارد و اکسپلورر توسط امریکا، دانش ماهواره و پرتاب آن را به  بلوغ کافی رساند؛ همین امر موجب شد که این دو کشور به بررسی سایر کاربردهای ماهواره ها همانند ارتباطات، پیش بینی وضع آب وهوا و ناوبری بپردازند. در محدوده سالهای 1960 تا 1965 پرتاب ماهواره های اکسپلورر [7] برای بررسی کاربردهای ماهواره ها به انجام رسید. سال 1960 سال پر مشغله ای در این زمینه بود؛ در 1 آوریل این سال، اولین پرتاب موفقیت آمیز ماهواره پیش بینی کننده وضعیت آب وهوا در قالب ماهواره تیرِس1 [8] به انجام رسید (شکل ‏3).

---

[1]Vanguard-1

[2] Explorer-2

[3]( Vanguard-1 (TV-4

[4] solar cells

[5] geodetic studies

[6] pear-shaped

[7] Explorer series of satellites

[8] TIROS-1

---

اولین ماهواره آزمایشی ناوبری ترنزیت 1بی[1] در تاریخ 13 آوریل 1960 و اولین ماهواره مخابراتی غیر فعال[2] با نام اکو1 [3] (شکل 4) در تاریخ 14 اگوست 1960 و اولین ماهواره مخابراتی تکرار کننده فعال [4] کُریِر 1بی[5] (شکل 5) در4 اکتبر 1960 به فضا پرتاب شد. علاوه بر موارد ذکر شده، پرتاب موفقیت آمیز ماهواره های اسپوتنیک 5 و 6 در اوت و دسامبر همان سال اتفاق افتاد.

ماهواره تِل‌استار1 [6] (شکل 6) متعلق به شركت تلگراف و تلفن آمريكا، اولين ماهواره مخابراتي بازپخش مستقيم بود که طبق توافقي چندمليّتي براي توسعه ماهواره‌هاي مخابراتي توسط ناسا در دهم ژوئيه 1962 از كيپ‌كاناورال پرتاب شد. اين پرتاب همچنين اولين پرتابي بود كه با سرمايه‌گذاري بخش خصوصي به ثمر رسید.

---

[1] Transit-1B

[2] passive communications satellite

[3] Echo-1

[4] Active repeater communications satellite

[5] Courier-1B

[6] Telstar-1

---

[1] A. K. Maini and V. Agrawal, Satellite technology: principles and applications: Wiley. com, 2011.

ادامه دارد...